Kara delikler her vakit kainatın en çok merak edilen oluşumlarından birisi olmuştur. Çekim alanı her türlü maddesel oluşumun ve ışınımın kendisinden kaçmasına müsaade vermeyecek derecede güçlü olan bu büyük kütleli gök cisimleri araştırılmaya devam ediyor.
Kara delikler hala kozmosun en bilinmezleri arasında
Güçlü teleskoplar sayesinde uzayın derinliklerine göz atabiliyoruz. Bunun yanı sıra uzayda yayılan basınç dalgalarının insan kulağının duyamayacağı oktavlarda kimi dalgalanmalar oluşturuyor. Bu dalgalar ise sonifikasyon ismi verilen usullerle ses çevrilebiliyor.
NASA’nın son sonifikasyonu, V404 Cygni sistemindeki bir kara deliğin etrafında yankılandığı gözlemlenen X-ışınlarının dalgalarını gösteriyor. Sonifikasyon, her ikisi de X-ışını dalga uzunluğuna araştıran NASA’nın Chandra X-ray Gözlemevi ve Neil Gehrels Swift Gözlemevi’nden alınan bilgiler kullanılarak yapılmış durumda.
Optik dalga uzunluğundan gelen bilgiler ise Hawaii’deki Pan-STARRS teleskopundan geliyor. Birlikte ele alındığında, X-ışını dalgalarının merkezinde karadelik olan bir noktadan dışarı gerçek yayıldığını görmek mümkün. Tüm ışığı emdiği için kara deliğin kendisi ise görünmez kılınıyor.
Bununla birlikte, karadeliklerin kendileri görünmez olsa da, etraflarındaki gerecin yaydığı dalga uzunlukları ise kendisini belirli ediyor. Toz ve gaz üzere hususlar yerçekimi nedeniyle kara deliğe çekilirken, bir toplanma diski ismi verilen dönen bir disk halinde birleşiyor. Bu materyal birbirine sürtünür ve sürtünme nedeniyle ısı oluşturur ve çeşitli dalgalanmalar yaratır.
V404 Cygni sistemindeki karadelik örneğinde, karadelik eşlik eden bir yıldızdan unsur çekiyor ve bu gereç ağır güç patlamaları üretiyor. Bu radyasyon, karadelikten fırlatılan ve etrafındaki toz ve gazla etkileşime giren X-ışınlarını içerir. Bu etkileşimler, kara delik parladığında oluşan X-ışınlarının eşmerkezli halkaları olarak görülebilir.
Sonifikasyonu dinlerken, art plan yıldızlarının melodik seslerini duyabilirsiniz, optik dalga uzunluğunda görünen her yıldız bir notaya çevrilir ve notanın ses düzeyi ve perdesi yıldızın parlaklığına karşılık gelir. Bunun da ötesinde, kara deliğin etrafında halkalar oluşturan X-ışını radyasyon patlamalarının cızırtılı sesini de duyabilirsiniz.
